Izvor fotografije: Shutterstock.com
Grčka je posljednja popularna turistička destinacija koja razmatra ograničenja ili restrikcije na broj posjetilaca kruzera u svojim popularnim destinacijama. U intervjuu za Bloomberg, premijer Kyriakos Mitsotakis je rekao da razmatraju mogućnost uvođenja restrikcija već od naredne godine, što je izazvalo šokove u industriji kruzera i pad cijena akcija kruzer kompanija, nakon što je analitičar sa Wall Street-a takođe izvijestio da su cijene kruzera pale u junu.
Turizam je ključni dio grčke ekonomije, a krstarenje grčkim ostrvima počelo je 1950-ih godina i postalo je jedno od najpopularnijih destinacija. Truist Securities izvještava da je Grčka zabilježila skok od 50 odsto u dolascima putnika kruzera u 2023. godini, uglavnom u popularnim lukama Santorini i Mykonos. Krstarenja uglavnom počinju u Piraeus-u ili izvan Grčke, sa zaustavljanjem u popularnim lukama na putovanjima koja traju od nekoliko dana do nedjelju ili više. Postoji i snažna trgovina trajektima između ostrva.
Bloomberg citira podatke Udruženja grčkih luka koji izvještavaju da je 800 brodova pristalo u Santorini-ju u 2023. godini, prevozeći 1,3 miliona posjetilaca. Izvještavaju da je to porast od 17 odsto u odnosu na 2022. godinu. Mnogi posjetioci Santorini-ja, gdje kruzeri moraju sidriti i prevoziti putnike do vulkanskog ostrva, prijavljuju duga čekanja. Jedna od najpopularnijih atrakcija zahtijeva vožnju žičarom do vrha kratera sa dugim redovima za ukrcavanje. Santorini je skoro prije deset godina počeo tražiti kontrole nad kruzerima zbog prekomjernog broja posjetilaca, a brodovi su od tada postali još veći.
Druga najpopularnija destinacija je Mykonos, koji je generalno česta turistička destinacija. Bloomberg izvještava o 749 posjeta kruzera u 2023. godini, što je porast od 23 odsto.
U razgovoru za Bloomberg, premijer je iznio mišljenje da je došlo vrijeme za uvođenje ograničenja na posjete kruzera najpopularnijim ostrvima. Predložio je da bi ograničenja mogla početi 2025. godine, u obliku ograničenja broja vezova ili uspostavljanja sistema nadmetanja za kruzer kompanije za dobijanje slotova. Sličan sistem nadmetanja već postoji na drugim destinacijama, kao što je Nacionalni park Glacier Bay na Aljasci, koji ograničava broj kruzera dozvoljenih da uđu u park svaki dan.
„Iako donekle nejasna, vijest iz Grčke očigledno nije pozitivna,“ piše analitičar Patrick Scholes iz Truist-a svojim klijentima. Međutim, upozorava da je „prerano za precizno finansijsko kvantifikovanje.“ Tim u Truist-u procjenjuje da glavne kruzer kompanije imaju izloženost između 5 i 14 odsto prema istočnom Mediteranu.
Cijena akcija kruzer kompanija je danas pala čak za 7,5 odsto nakon Bloomberg-ovog izvještaja. Kruzer kompanije su tvrdile da mogu rasporediti vrijeme dolaska svojih brodova i koordinisati rasporede kako bi izbjegli dolazak većih brodova u pojedinačne luke u isto vrijeme. U prošlosti su, zbog geopolitičkih pitanja, bile primorane otkazivati krstarenja u istočnom Mediteranu i preusmjeravati brodove na druge destinacije. Takođe, današnjem padu cijena akcija doprinio je izvještaj Bank of America koji je utvrdio da su „cijene kruzera u junu bile skromno niže“, što je izazvalo strah da industrija ne može održati snažan rast cijena i rezervacija.
Grčka se pridružuje rastućem broju turističkih destinacija koje se suočavaju sa problemima prekomjernog turizma, uključujući prenatrpane ulice i pritužbe da su luke preplavljene putnicima kruzera, što dovodi do manjeg broja gostiju u hotelima i pansionima. U Evropi, Venecija je preusmjerila kruzere izvan lagune zbog protesta protiv oštećenja istorijskih zgrada za koje su krivili velike brodove, dok su gradovi poput Amsterdama i Barselone preduzeli korake da brodove premjeste izvan centra grada. U SAD-u, Juneau na Aljasci je nedavno postigao dobrovoljni sporazum sa kruzer industrijom kako bi regulisao broj dnevnih putnika počevši od 2026. godine, dok destinacije od Bar Harbor-a u Maine-u do Key West-a na Floridi takođe traže zabranu velikih kruzera.
Izvor: The Maritime Executive
