Izvor fotografije: Shutterstock.com
“Nagrade za određivanje geografske dužine” bile su nagrade koje je britanska vlada nudila u 18. vijeku svakome ko bi jednostavno i precizno mogao da izračuna “pravu geografsku dužinu” broda. Navigacija tog vremena oslanjala se na nebesku orijentaciju (pomoću Sunca i zvijezda), a navigatori su znali kako da izračunaju geografsku širinu, ali ne i dužinu. To je uzrokovalo brojne brodske nesreće i koštalo neke živote.
I, španska i holandska vlada, nudile su bogate nagrade za one koji su mogli da osmisle nove metode određivanja geografske dužine još od 16. vijeka.
Godine 1714. britanski parlament je usvojio “Longitude Act” koji je propisao nagrade za matematičare, koji bi mogli da odrede geografsku dužinu na praktičan način:
Nagrada od 10.000 funti (oko 1,6 miliona funti današnjeg novca) ponuđena je za metod određivanja geografske dužine unutar 1 stepena (što je ekvivalentno 60 nautičkih milja/110 km na ekvatoru).
Nagrada je iznosila 20.000 funti (oko 3,1 miliona funti današnjeg novca) ako bi neko mogao da odredi geografsku dužinu tačno do 30 minuta (30 nm).
Brojni matematičari i navigatori su nagrađeni za nastavak svog rada, ali glavni dobitnik bio je John Harrison, koji je nagrađen sa 23.065 funti (oko 3,5 miliona funti današnjeg novca).
John Harrison je izmislio “morski hronometar”, napredni uređaj za mjerenje vremena (sat) koji je revolucionisao navigaciju tako što je vrlo precizno mjerio vrijeme. Treba imati na umu da u 18. vijeku nije bilo digitalnih satova ili mobilnih telefona, pa je jednom kad bi brod bio na otvorenom moru, bilo vrlo teško održavati tačno vrijeme. Mjerenjem preciznih vremenskih perioda i uzimanjem uglova Sunca u određenim intervalima, konačno je moglo da se tačno odredi geografska dužina.
Izvor: Academic Accelerator
