Izvor fotografije: Shutterstock.com
Nakon višemjesečne kampanje pritiska od strane Sjedinjenih Američkih Država i aktivističkih grupa poput UANI-ja (United Against Nuclear Iran), Panamska pomorska uprava najavila je da je spremna da izbriše iz svog registra tankere koji se nalaze pod međunarodnim sankcijama. Prema pisanju agencije Bloomberg, ovu informaciju potvrdio je Ramon Franko, generalni direktor trgovačke mornarice Paname, tokom konferencije održane u Singapuru.
Bloomberg prenosi da Panama planira da ukloni ukupno 128 brodova sa svog registra. U pitanju su brodovi koji su pod sankcijama SAD-a ili njihovih saveznika. Nova administracija Donalda Trumpa, koja preuzima oštriji kurs prema Iranu, nastavila je širenje sankcija uvedenih na samom kraju Biden-ove administracije, posebno protiv tzv. tamne flote tankera koja prevozi rusku naftu i gas.
Prema istom izvoru, Panami je ovaj potez omogućila izmjena administrativnih procedura i propisa, čime je postalo lakše ukloniti brodove koji krše međunarodne norme iz registra. Navodi se da je već najmanje 70 tankera uklonjeno, dok su nadležni najavili još odlučnije mjere protiv sankcionisanih brodova i drugih prekršilaca.
Bloomberg takođe ističe da se kampanja „maksimalnog pritiska” koju sprovodi Trump-ova administracija već odražava na kretanje tankera i isporuke nafte. Prema njihovim podacima, trenutno je 11 tankera usporeno ili potpuno neaktivno u vodama oko Malezije i Singapura, a na njima se nalazi oko 17 miliona barela nafte. Takođe, više od 20 tankera usidreno je u blizini terminala na ostrvu Kharg u Iranu.
Prema procjenama Bloomberga, više od dvije trećine tankera koji su prevozili iransku sirovu naftu tokom 2024. godine bilo je pod sankcijama do kraja februara. Ipak, analitičari sa sajta TankerTracker.com, koji imaju širu perspektivu, navode da su SAD do početka marta stavile na crnu listu samo 234 od ukupno 522 tankera povezana s iranskom naftnom trgovinom – što čini oko 45 odsto.
Organizacija UANI već dugo kritikuje Panamu, navodeći da je 18 odsto (96 plovila) od 510 brodova koje su registrovali na svojoj listi „flote duhova“ registrovano upravo u Panami. Ova lista, koja prati brodove uključene u iransku naftnu trgovinu, formirana je u novembru 2020. godine kada je brojala svega 70 plovila. Trenutno se na listi nalazi devet sankcionisanih tankera pod panamskom zastavom.
Panamski zvaničnici posljednjih godina ističu napore da očiste svoj registar, posebno nakon promjene administracije. Kao najveći brodski registar na svijetu po broju brodova, Panama ima veliki broj registrovanih plovila, ali relativno mali procenat onih koji krše međunarodne sankcije.
Uprkos pojačanom pritisku, UANI izvještava da Iran i dalje uspijeva da izvozi velike količine nafte. Prema njihovim podacima, Iran je u februaru izvezao 1,7 miliona barela, što je porast u odnosu na 1,3 miliona barela u januaru. Podaci takođe pokazuju da je Kina glavni kupac, jer prima gotovo svu naftu koju Iran izvozi.
Izvor: maritime-executive.com
