Izvor fotografije: Shutterstock.com
Privredna komora Crne Gore organizovala je polovinom marta mjeseca 2023. godine okrugli sto pod nazivom „Razvoj plave ekonomije u Jadransko-jonskom regionu / Perspektiva Crne Gore“, u okviru sprovođenja aktivnosti Pilot procesa preduzetničkog otkrivanja (engl. Entrepreneurial Discovery Process – EDP) u oblasti Plavog rasta u Crnoj Gori, kao dio međunarodnog projekta „Plavi pametni rast S3 u Jadransko-jonskoj regiji” (“Blue Growth Smart Adriatic Ionian S3 – BLUEAIR“).
Skup je organizovan kao završetak aktivnosti „Pilot proces preduzetničkog otkrivanja“ (engl. Entrepreneurial Discovery Process-EDP) u oblasti Plavog rasta koji ima za cilj validaciju, produbljivanje i modifikovanje izvodljivih identifikovanih oblasti Plavog rasta unutar ADRION područja a tako i u kreiranju liste prioriteta i komparativnih prednosti na osnovu predloženih oblasti Plavog rasta iz početne faze projekta, istraživanja-analize za stolom.
Učesnici ovog događaja bili su predstavnici Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Inovaciono preduzetničkog centra Tehnopolis, kao i predstavnici kompanija Boka Adriatic, B solutions, Madona Bella, Sea Stars Kotor i Vodovoda i kanalizacije Herceg Novi.
Projektom BLUEAIR je planirano da se unaprijedi institucionalni kapacitet država članica Jadransko-jonskog regiona i omogući zajednički pristup kreiranju i sprovođenju politike pametne specijalizacije u oblasti Plavog rasta na makroregionalnom nivou.
Ana Filipović, samostalna savjetnica u Sektoru za projekte Privredne komore, govorila je o projektu BLUEAIR kojeg kofinansira Evropska Unija u okviru Interreg V-B Jadransko-jonskog transnacionalnog programa 2014-2020 (ADRION). Na projektu učestvuje ukupno 11 partnerskih institucija i 20 pridruženih partnera iz Jadransko-jonskog regiona. Uz Privrednu komoru, partneri iz Crne Gore su Inovaciono preduzetnički Centar Tehnopolis i Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma kao pridruženi partner.
”Proces preduzetničkog otkrivanja u oblasti Plavog rasta bi trebalo da iskoristi raznolikost makroregionalnih ekonomskih i inovativnih sredstava pronalaženjem komplementarnosti na nivoima makroregionalnog lanca vrijednosti.
dodala je Filipović.
Branka Žižić, angažovana ekspertkinja na BLUEAIR projektu, predstavila je faze konsultovanja javnosti u Crnoj Gori tokom Procesa preduzetničkog otkrivanja. Prema rezultatima istraživanja nešto više od polovine ispitanika je ocijenilo postojeću Strategiju pametne specijalizacije kao dobru ili veoma dobru uz napomenu da je potrebna veća komplementarnost sa programima univerziteta, uključivanje ekonomije i preciziranje smjernica za unapređenje regionalne saradnje.
Na pitanje koje definiše glavne trendove Plavog rasta, ispitanici su definisali razvoj digitalne ekonomije, održivi turizam, ravnomjerni obalni prostorni razvoj, proizvodnja organske hrane iz mora, međunarodna saradnja i primjena novih tehnologija, zaštita i upravljanje morskom sredinom i morskim zaštićenim područjem od velike važnosti. Privatni sektor kao glavne prepreke u razvoju inovacija prepoznaje regulatorni okvir, pristup finansiranju, sve učestalije raseljavanje stanovništva i barijere za pristup novim tržištima.
Sumarno, istraživanje je pokazalo da sektor plave ekonomije ima snažnu tradiciju u Crnoj Gori ali ona ostaje nedovoljno iskorišćen potencijal usljed brojnih prepreka. Implementacija međunarodnih EU projekata može biti jedan od pokretača modernizacije i inovacija u sektoru plave ekonomije.
Izvor: Privredna komora Crne Gore