Skip to main content
search
VijestiSvijet

Sa svih strana, na tri okeana: putevima nekadašnjih evropskih kolonijalnih osvajanja

By 27/05/2023July 8th, 2023Nema komentara
AAA

Izvor fotografije: Photodigitaal.nl / Shutterstock.com

Svake godine hiljade brodova prevoze putnike i robu preko svjetskih okeana i mora. Prije 200 godina, brodovi koji su plovili ovim vodama izgledali su vrlo različito. Istraživači i trgovci plovili su od obale do obale kako bi proširili kolonijalna carstva, pronašli lična bogatstva ili oboje.

Prije nego što je moderna tehnologija pojednostavila knjigovodstvo, mnogi su brodovi vodili detaljne dnevnike za navigaciju, prateći vjetrove, valove i bilo koje vanredno vrijeme.
Nedavno su ti rukom pisani dnevnici u potpunosti digitalizovani u bazu podataka CLIWOC, kao dio projekta Univerziteta u Madridu koji finansira UN. U grafici Adama Symingtona napravljen je vizuelni prikaz britanske, francuske, španske i holandske rute trgovačkih brodova između 1700. i 1850. godine. To su takozvane kolonijalne brodske rute u 18. i 19. vijeku dok su britansko, francusko, špansko i  holandsko kraljevstvo dominirali globalnom trgovinom.

Sve četiri nacije plovile su preko Atlantskog okeana sa određenom učestalošću tokom tog vremenskog okvira, ali te su flote takođe bile vrlo aktivne i u Tihom i Indijskom okeanu. Prema sada digitalizovanim dnevnicima ova četiri kraljevstva, na prvi pogled se čini da je Holandija imala najširi kolonijalni doseg, ali nije tako, jer su istraživači primijetili da postoje hiljade dnevnika iz svake zemlje koji se nisu mogli digitalizovati i još hiljade koje su izgubljene u vremenu. Britanska karta pokazuje stalnu prisutnost preko Atlantika i Indijskog okeana. Koristili su mnoge evropske luke za jednostavnu trgovinu, sa snažnim vezama prije nezavisnosti sa SAD, Kanadom i Indijom.

Jedna od najposjećejnijih brodskih ruta na viđenoj karti je trouglasti trgovački put koji je omogućio transatlantsku trgovinu robljem. Ova ruta olakšala je prevoz robova iz Afrike u Ameriku, sirovina poput šećera, duvana i pamuka iz američkih kolonija u Evropu, te oružja, tekstila i vina iz Evrope u kolonije. Tokom tog razdoblja, španska pomorska trgovina sa svojim kolonijama bila je bitna ekonomska komponenta Kraljevine Španije (kao i kod drugih kolonijalnih carstava).

Možemo vidjeti najveću koncentraciju španskih brodova oko Srednje i Južne Amerike koja je dovela do španskih američkih ratova za nezavisnost, jer su te kolonije bile posebno važni dobavljači sirovina kao što su zlato, srebro, šećer, duvan i pamuk.

Postoje neke morske rute kojima su prolazili brodovi pacifičkih kolonija, poput Filipina. Od četiri carstva, francuski pomorski dnevnici bili su najrjeđi. Zapisi koji su danas digitalizovani, pokazuju česta putovanja i trgovinu preko Sjevernog Atlantskog okeana do Kanade i Kariba. Francusko carstvo u to je vrijeme uključivalo kolonije na Karibima, Indijskom okeanu i Zapadnoj Africi.

Njihovi trgovački putevi korišteni su za prevoz robe poput šećera, kafe, ruma i začina, a istovremeno su se oslanjali na trgovinu robljem kako bi održali svoje plantaže. Francuska kolonija Saint-Domingue (sada Haiti) bila je jedna od najbogatijih kolonija na svijetu krajem 18. vijeka. Holandske brodske rute iz tog vremena imale su najviše detalja i širine od bilo koje zemlje, odražavajući poziciju holandske istočnoindijske trgovačke kompanije kao dominantne trgovačke snage u svijetu.
To uključuje masovni promet do holandske Istočne Indije (sada Indonezije), kolonije Cape (sada Južna Afrika) i Gvajana u Južnoj Americi. Zanimljivo je da su istraživači sa Univeriteta Leiden otkrili da je holandsko carstvo “niz bisera” koji se uglavnom sastoji od strateških trgovačkih centara koja se protežu duž ivica kontinenata i koncetrišu se na pomorsku moć.

Izvor: Visual Capitalist

Podijeli vijest:

Leave a Reply