Izvor fotografije: IMO Press
IMO je pozdravio donošenje značajnog sporazuma o okeanima za zaštitu morskog biodiverziteta na otvorenom moru. Generalni sekretar IMO-a Kitack Lim kaže kako će ovaj značajan sporazum pojačati napore na zaštiti biodiverziteta.
Novi pravno obavezujući međunarodni instrument za očuvanje i održivo korišćenje morskog biodiverziteta u područjima izvan nacionalne jurisdikcije, poznato kao “BBNJ”, doneseno 19. juna u sjedištu Ujedinjenih nacija u New York-u u Sjedinjenim Američkim Državama.
Usvojen je na nastavljenom petom zasjedanju Međuvladine konferencije, a biće otvoren za potpisivanje 20. oktobra. Sporazum će stupiti na snagu nakon što ga ratifikuje 60 država.
Generalni sekretar IMO-a Kitack Lim izjavio je tim povodom:
”Čestitam svim stranama na uspješnom usvajanju novog pravno obavezujućeg instrumenta za morski biodiverzitet u područjima izvan nacionalne jurisdikcije. To značajno postignuće bez sumnje će ojačati napore za zaštitu biodiverziteta u skladu sa ciljevima Programa održivog razvoja do 2030. i Globalnog okvira za biodiverzitet Kunming-Montreal.
IMO je učestvovao tokom pregovora, s obzirom na mandat i stručnost organizacije, te će nastaviti da učestvuje u sprovođenju novog instrumenta. IMO se raduje daljem jačanju naše saradnje sa državama članicama, porodicom UN-a i svim drugim učesnicima.
Ugovorom o BBNJ-u, između ostalog, rješavaju se: očuvanje i održivo korišćenje morskog BBNJ; morski genetski resursi, uključujući pitanja o podjeli koristi; Alati za upravljanje područjima (ABMT), uključujući zaštićena morska područja; procjene uticaja na životnu sredinu (EIA) i izgradnja kapaciteta i prenos morske tehnologije (CB&TMT).
IMO je bio prisutan tokom pregovora i aktivno je sarađivao sa UN, posebno sa Odjeljenjem za okeanska pitanja i prava mora (DOALOS) Kancelarije za pravna pitanja Ujedinjenih nacija; Međunarodno tijelo za morsko dno (ISA) i sa drugim specijalizovanim agencijama kao što su Organizacija Ujedinjenih naroda za hranu i poljoprivredu (FAO), Međuvladina okeanografska komisija UNESCO-a (MOO) i Međunarodna organizacija rada (ILO).
Zvaničnici IMO-a iznijeli su iskustvo u razvoju opšteprihvaćenih propisa za međunarodni pomorski saobraćaj kako bi se osiguralo održivo korišćenje okeana u pomorskom saobraćaju, kroz više od 50 globalno obavezujućih ugovora. Brodovi koji trguju svjetskim okeanima podliježu strogim pravilima zaštite okoline, sigurnosti i zaštite koja se primjenjuju tokom cijelog putovanja.
Propisi IMO-a sprovode se kroz dobro uspostavljen sistem kontrole zastave, obalske i lučke države.
Mnoge mjere IMO-a aktivno doprinose očuvanju morskog biodiverziteta u područjima izvan nacionalne nadležnosti, uključujući Međunarodnu konvenciju o spriječavanju zagađenja brodovima (MARPOL) i Međunarodnu konvenciju o upravljanju balastnim vodama, čiji je cilj da se spriječi prijenos potencijalno invazivnih vodenih vrsta, kao i Londonsku konvenciju i protokol kojim se uređuje odlaganje otpada u more.
IMO je donio brojne zaštitne mjere kojih se svi brodovi moraju pridržavati, kako u određenim osjetljivim morskim područjima tako i izvan njih te u posebnim područjima i područjima kontrole emisija. To uključuje stroga pravila o operativnim pražnjenjima, kao i područjima koja treba izbjegavati i drugim sistemima usmjeravanja brodova, uključujući one usmjerene na držanje pomorskog saobraćaja podalje od uzgajališta kitova.
IMO-ov Polarni kodeks obavezan je za brodove koji se kreću na Arktiku i Antarktiku.
IMO je takođe izdao smjernice za zaštitu morskog života od buke podvodnih brodova.
Nakon više od decenije pripremnih radova Generalna skupština Ujedinjenih nacija odlučila je 2015. da razvije međunarodni pravno obavezujući instrument u okviru UNCLOS-a o očuvanju i održivom korišćenju morskog biodiverzitetskog područja izvan nacionalne jurisdikcije (Rezolucija Generalne skupštine UN-a 69/292). Niz konferencija za razvoj novog pravno obavezujućeg instrumenta BBNJ u skladu sa Konvencijom Ujedinjenih nacija o pravu mora (UNCLOS) započeo je 2018., a uspješno je zaključen donošenjem novog ugovora 19. juna 2023.
Izvor: IMO Press
