Izvor fotografije: Shutterstock.com
Broj brodova koji nesmetano plove svjetskim morima pod lažnim zastavama rapidno raste, dok regulatori širom svijeta i dalje nemaju djelotvorne mehanizme za suzbijanje ovog problema.
Prema najnovijim podacima S&P Globala, trenutno više od 370 brodova koristi lažne ili lažirane zastave, a čak 85 odsto njih su tankeri. Na početku ove godine, tokom istrage koju je pokrenula britanska vlada identifikovano je 223 broda koja su plovila pod lažnim zastavama.
Posebnu frustraciju međunarodnim institucijama izaziva činjenica da se brojni od ovih brodova kreću potpuno otvoreno, poput tankera Fina A i teretnog broda Bayaze D, koji je nedavno zabilježen tokom prolaska kroz Bosfor objektivom brodskog spotera Jörüka Işıka. Oba broda plove pod zastavom Istočnog Timora, iako ta zemlja uopšte nema registrovanu brodsku administraciju. Vlada u Diliju je početkom godine o tome obavijestila IMO, ukazujući na ozbiljno kršenje međunarodnih propisa.
Profesor Georgios Teoharidis sa Svjetskog pomorskog univerziteta, koautor izvještaja IMO-a o lažnim registrima zastava, izjavio je u nedavnom podcastu TradeSense, koji vodi izraelska analitička platforma Windward, da aktuelni međunarodni pravni okvir nije dovoljno snažan da odgovori na ovaj izazov.
Windward, koji se bavi analizom pomorskih tokova, identifikovao je oko 1.900 brodova kao dio tzv. mračne flote. Njihovi podaci pokazuju da 40 odsto tankera koji trguju sa Iranom i 30 odsto onih koji prevoze rusku robu koriste lažne registre, odnosno lažne zastave, ili se ne zna pod kojom zastavom plove.
IMO među lažne registre povezane sa ovim trgovinskim tokovima ubraja Arubu, Benin, Curaçao, Gvineju, Gvajanu, Esvatini, Malavi, Istočni Timor i Sveti Martin. Pored toga, postoje i brodovi koji lažno emituju signal da plove pod zastavama priznatih i važećih registara.
Windward je u svom izvještaju upozorio da je nezapamćeno širenje brodova pod lažnim zastavama, čiji se broj udvostručio za manje od godinu dana, postalo ozbiljna prijetnja regulatornom integritetu globalne pomorske trgovine i da podriva same temelje svjetskog pomorskog ekonomskog sistema.
Kao odgovor, Windward je na platformi X pokrenuo serijal pod nazivom “Ship of the Day”, u kojem izdvaja po jedno plovilo iz mračne flote i ukazuje na njegove obmanjujuće prakse.
Jedan od nedavno analiziranih slučajeva bio je tanker za sirovu naftu Ocean Pearl, izgrađen 2009. godine, koji se nalazi pod sankcijama EU i Velike Britanije. Ovaj aframax tanker je posljednja dva mjeseca prevozio rusku sirovu naftu iz istočne luke Kozmino ka rafinerijama u Kini.
Ocean Pearl je 9. maja sankcionisan od strane Velike Britanije, a 19. jula od strane Evropske unije. Dana 8. avgusta, brod je promijenio svoj MMSI broj, koji je prethodno bio povezan sa Palauom, i počeo da emituje podatke kao da plovi pod zastavom Mozambika. Međutim, prema bazi podataka IMO-a, Mozambik nema međunarodni registar zastava.
Ovaj slučaj, kao i mnogi slični, potvrđuje sve dublju krizu nadzora i kontrole u međunarodnoj pomorskoj industriji, dok globalne institucije za sada ostaju nemoćne da odgovore na rastući izazov mračne flote.
Izvor: Splash247
